فزون از خویش ملاحظاتی بر سیصد بیت نسخت دفتر اول مثنوی
نویسندگان
چکیده
به دشوار نیز نمی توان غیر از مولانا جلال الدین، انسانی را یافت که با هیأتی همچون هر انسان دیگر، دانشی برتر از هر آنچه گفته ایم و شنیدیم و خوانده ایم داشته باشد؛ او که قرعه فال به نامش زده بودند و دیدگانش به نعیم و مُلکی کبیر افتاده بود، از نطق همچون اناری متراکم بر خود می شکافید و همچون موری پرتوان و مُصرّ، باری افزون بر تاب انسانی بر دوش می کشید: یک زمان بگذار ای همره ملال در بیان ناید جمال حال او چون که من از خال خوبش دم زدم همچو موری اندرین خرمن خوشم تا بگویم وصف خالی زآن جمال هر دو عالم چیست عکس خال او نطق می خواهد که بشکافد تنم تا فزون از خویش باری می کشم این مقاله، ملاحظاتی است بر 300 بیت نخست دفتر اول مثنوی با شرح و تفسیری بر برخی از ابیات و حدس هایی درباره بعضی تعبیرهای مولانا.
منابع مشابه
بررسی ردیف های فعلی در سه دفتر اول مثنوی
مقالة حاضر، به معرفی و بررسی ردیفهای فعلی موجود در سه دفتر نخست مثنوی اختصاص دارد. این منظومة مفصل و جامع عرفانی، از عالیترین نمونههای شعر عرفانی فارسی و منشأ تقلید و ایجاد اثرهای فراوان در قرنهای بعد بشمار میرود. در این مجال ابتدا فعل و مقولههایی نظیر مادههای اصلی و جعلی و در نهایت اقسام افعالی که در قالب ردیف آمده است، با ذکر نمونههایی معرفی خواهد شد.
متن کاملجلوه عارفانه آیرونی نمایشی در دفتر اول مثنوی معنوی
آیرونی یکی از عوامل نارسایی و پیچیدگی متن است که در زبان فارسی معادل طنز و طعن میباشد که با هدف تأدیب و تنبیه در متن توازن و انسجام ایجاد کرده و لازمه هر اثر هنری است. مولوی در مثنوی معنوی که اثری تعلیمیـعرفانی است در قالب حکایتهای حکمتآمیز قصد تعلیم و آگاهی بخشی دارد، لذا آیرونی بازتاب گستردهای در این اثر تمثیلی دارد و از این نظر میتوان مولوی را با شکسپیر در ادبیّات مغرب زمین مقایسه کرد....
متن کاملتجلی زن در سه دفتر اول مثنوی معنوی
گفتگو درباره ی زن و دیدگاههایی که در مورد وی وجود دارد، کاری بسیار مشکل و ارزشمند است زیرا نیاز به مطالعه و کندوکاو بسیار دارد. زن این موجود شکننده و ظریف در عرصه ی پهناور جهان بار مسئولیتی ویژه بر دوش داشته است : زادن ، پروردن ، به بلوغ رساندن و به تکامل روحی و جسمی رساندن انسان ها. در این مقاله،با ذکر مقدمه ای سعی شده است تا زن را در تمام جایگاههایی که می توانسته مفید و ارزنده باشد، نشان دهد ...
متن کاملبررسی و نقد اطناب در مثنوی مولوی با تکیه بر ابیات دفتر اول و دوم
مولوی از جمله شعرایی است که شعر را وسیلهای برای بیان مطالب حکمی و تعلیمی خویش قرارداده و به اقتضای هر مطلب، کلام خود را مختصر یا مفصل آورده است. این مقاله به بحث اطناب در سخن مولوی اختصاص داده شده است. مثنوی بطور کلی به دو دلیل دارای اطناب شده: 1-مولوی برای تفهیم اندیشهی خود به شنونده – بدون توجه به اطالهی کلام – به تمثیل و آوردن حکایات و داستانهایی در ضمن داستان اصلی، اقدام میکند، به عنوا...
متن کاملبررسی و تحلیل داستان نخست دفتر اول مثنوی مبنی بر گزارههای معرفتنفسی یا روانکاوی
یکی از داستانهای برجستهی مثنوی، داستان شاه و کنیزک و زرگر است که در آغاز دفتر یکم به بهانهی شرح حال مولانا، سروده شده است. داستانی که به گونههای دیگری، پیش از مولانا بر سر زبانها رواج داشته؛ اما در مثنوی، به رنگ روایتهای خاص این کتاب درآمده و به مولانا اختصاص یافته است. این داستان تا کنون در چندین گفتار از دیدگاههای گوناگونی، تحلیل و بررسی شده؛ با این حال، آنچه در این مقاله آمده، متفاوت...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهشنامه ادب حماسیجلد ۲، شماره ۲، صفحات ۱۱۹-۱۳۸
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023